نشانه‌شناسی امنیت سیاسی ایران در حال گذار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

2 استاد تمام دانشگاه تهران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

امنیت‌سازی در ایران در زمرة‌ ضرورت‌های کنش راهبردی محسوب می‌شود. امنیت را می‌توان به مثابه «کسری کنش راهبردی» بسیاری از کشورهای خاورمیانه دانست. ایران نیز در زمرة واحدهای سیاسی تلقی می‌شود که در سال‌های دهة 1970 تاکنون همواره از چالش بی‌ثباتی و کاهش امنیت رنج برده است. در چنین شرایطی لازم است تا سازوکارهای مربوط به امنیت‌سازی در ایران مورد توجه قرار گیرد. توضیح اینکه امنیت مفهومی موسع داشته و چندین متغیر تأثیرگذار در حوزة سیاست اجتماعی، ساخت داخلی و عرصة منطقه‌ای را شامل می‌شود.
هر یک از شاخص‌های امنیت سیاسی از این جهت اهمیت دارد که زمینة لازم برای «همبستگی در ساختار داخلی» را به‌وجود می‌آورد. کشورهایی که از انسجام، همبستگی و همدلی در عرصة سیاست داخلی برخوردار باشند، طبیعی است که دارای رویکرد و انگاره‌های قوی‌تری برای اقتدار ملی خواهند بود. هرگونه اقتدار سیاسی را می‌توان به مثابه بخشی از معادلة کنش اجتماعی دانست که منجر به همبستگی جامعه و همراهی آنان با اولویت‌های ساخت سیاسی می‌شود.
پرسش اصلی مقاله آن است که «نشانه‌شناسی امنیت سیاسی ایران در حال گذار کدام است و چگونه حاصل می‌شود؟» فرضیه مقاله به این موضوع اشاره دارد که «نشانه‌شناسی امنیت سیاسی ایران در حال گذار از طریق سازوکارهای مربوط به انسجام، مشارکت، اقتدار، نفوذ اجتماعی، کارآمدی و اثربخشی در روند بحران‌های اجتماعی حاصل می‌شود. در تنظیم مقاله از روش تحلیل داده‌ها و عینیت‌های اجتماعی سال‌های پس از دفاع مقدس استفاده می‌شود.

کلیدواژه‌ها