تاثیر تغییرات اقلیمی بر امنیت داخلی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تغییرات اقلیمی به تغییرات بلندمدت در الگوهای آب‌وهوایی زمین گفته می‌شود که می‌تواند ناشی از عوامل طبیعی مانند تغییرات در تابش خورشیدی، فوران‌های آتشفشانی و فرآیندهای اقیانوسی باشد یا تحت تأثیر فعالیت‌های انسانی نظیر سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی و انتشار گازهای گلخانه‌ای قرار گیرد. تغییرات اقلیمی می‌تواند موجب بحران‌هایی نظیر کاهش منابع طبیعی، افزایش مهاجرت‌های اقلیمی و تنش‌های اجتماعی شود که امنیت داخلی را تهدید می‌کنند. این پژوهش با هدف اصلی تحلیل اثرات تغییرات اقلیمی بر امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. اهداف فرعی شامل بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر شکل‌گیری بحران‌های امنیتی-اجتماعی، تحلیل چگونگی تأثیر این بحران‌ها بر امنیت داخلی و ارائه راهکارهایی برای تأمین امنیت داخلی در مواجهه با تغییرات اقلیمی هستند.
تحقیق به‌صورت توصیفی-تحلیلی و همبستگی طراحی شده است. داده‌ها به روش ترکیبی از تحلیل اسنادی و مطالعات میدانی گردآوری شده‌اند. جامعه آماری شامل مناطق تحت تأثیر تغییرات اقلیمی در ایران است.
نتایج تحقیق نشان داد که تغییرات اقلیمی تأثیرات قابل‌توجهی بر امنیت داخلی ایران دارد. از جمله این تأثیرات می‌توان به کاهش درآمد کشاورزان، افزایش بیکاری، افزایش تنش‌های اجتماعی و فشار بر زیرساخت‌های شهری اشاره کرد. ابعاد این اثرات شامل: کاهش منابع آبی و تنش‌های ناشی از آن؛ تأثیر اقتصادی و تهدید امنیت اقتصادی؛ تنش‌های اجتماعی و قومی؛ اثرات سیاسی و بین‌المللی و تنشهای محیط زیستی است.
برای مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی و کاهش تهدیدات بر امنیت داخلی، راهکارهایی شامل مدیریت منابع آبی، احیای تالاب‌ها، تقویت زیرساخت‌های کشاورزی و تدوین سیاست‌های مناسب مصرف آب در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعتی و خدماتی مناسب است.

کلیدواژه‌ها