نقش تاب‌آوری اجتماعی در مدیریت بحران‌های اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

2 داعا

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین نقش تاب‌آوری اجتماعی در مدیریت بحران‌های اجتماعی و پاسخ به این سوال که تاب‌آوری اجتماعی چه نقشی در مدیریت بحران‌های اجتماعی دارد؟ می باشد. این پژوهش براساس رویکرد کیفی و کمی (آمیخته) انجام پذیرفته است. در بخش کیفی با 9 نفر از کارشناسان و اساتید متخصص در حوزه مدیریت بحران مصاحبه انجام پذیرفت و در بخش کمی از بین 135 نفر (جامعه آماری) از کارشناسان و اساتید متخصص در حوزه جامعه‌شناسی، سازمان مدیریت بحران، بازرسی ستاد ارتش، نیروهای چهارگانه و مراکز دانشگاهی آجا به روش تصادفی طبقه‌ای 100 نفر انتخاب گردیدند و پرسش‌نامه بین نمونه توزیع، جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج کیفی به‌دست‌آمده از اهداف تحقیق مبین این مطلب است که آگاهی موقعیتی به دلایل: 1- اصلاح انحراف‏ها و تطابق عملکردها با اهداف مدیریت بحران 2- جلوگیری از تداخل وظایف و موازی‎کاری 3- درک درست وقایع، تحلیل اطلاعات و تعیین راهبردهای لازم پیش از وقوع بحران اشراف بیشتر مدیران بحران در مدیریت بحران‎های اجتماعی نقش تعیین‎کننده‎ای دارد. آسیب‎پذیری‎های کلیدی به دلایل: 1- مشخص شدن مسیر مشخصی برای دستیابی به اهداف 2- مشخص شدن ضعف‌ها، آسیب‌پذیری‌ها و نیازهای آموزشی 3- جلوگیری از گسترش بحران با استفاده از منابع درون و برون‎سازمانی در مدیریت بحران‎های اجتماعی نقش تعیین‎کننده‎ای دارد. ظرفیت تطابق‎پذیری به دلایل: 1- شناسایی زودهنگام فرصت‌ها در شرایط مختلف 2- پویایی جامعه و مدیریت بهتر بحران‌ها 3- افزایش مشارکت جمعی 4- شناسایی زمینه‎های بروز بحران در مدیریت بحران‎های اجتماعی نقش تعیین‎کننده‎ای دارد.

کلیدواژه‌ها